Wat is het en hoe werkt melatonine?

Melatonine is een hormoon dat van nature voorkomt in ons lichaam. De pijnappelklier in je hersenen maakt dit hormoon aan en het staat in verbinding met je biologische klok[1]Zorg en Zekerheid. (z.d.). Artikel Melatonine als slaapmiddel. Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van … Continue reading. Zo maakt je lichaam vrij weinig melatonine aan wanneer je net wakker bent, maar voert je lichaam de productie op naarmate de dag vordert. Aan het einde van de dag is de melatonineproductie op z’n hoogst en zal je je ook redelijk moe voelen. Melatonine draagt bij tot de vermindering van de tijd die nodig is om in slaap te vallen*. De aanmaak van melatonine hangt ook af van de hoeveelheid daglicht dat je binnenkrijgt. Bij weinig daglicht, maken je hersenen meer melatonine aan dan bij veel daglicht.

Wanneer je een regelmatig slaap-waakritme hebt, zal het niet moeilijk zijn om ‘s avonds in slaap te vallen. Je melatoninegehalte is dan elke dag vrijwel hetzelfde. Wanneer je echter een onregelmatig schema hebt, kan het lastig zijn om makkelijk in slaap te vallen. Ook blauw licht draagt hieraan bij. Dit is het licht dat van elektronische apparaten afkomt. Het blauwe licht geeft je hersenen het gevoel dat het daglicht is, waardoor je minder melatonine aanmaakt. In dat geval kan een melatonine supplement goed van pas komen. Bovendien kan eten en slapen ook bijdragen aan een slechte nachtrust. Houd daar rekening mee.

Hoe werkt melatonine: Wat doen de supplementen?

In principe is een melatonine pilletje ervoor om je beter te helpen slapen, en dat lukt in de meeste gevallen ook. In sommige gevallen kan het echter averechts werken. Dit kan te maken hebben met het tijdstip van inname of met de afbraak van de stof in je lichaam. Lees dit dan ook aandachtig door voordat je begint met het nemen van extra melatonine.

Een melatonine pilletje stimuleert de aanmaak van melatonine. Hierdoor krijg je sneller het gevoel dat je moe bent en kan je vaak ook makkelijker in slaap vallen. Wanneer je deze echter te laat inneemt, kan het even duren voordat de productie op gang is gekomen en merk je eigenlijk vrij weinig verschil[2]Van Dorp, A. (2018, 28 juni). 11 veelgestelde vragen over melatonine. Gezondheidsnet. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.gezondheidsnet.nl/slapen/11-veelgestelde-vragen-over-melatonine. Het beste is dan ook om het pilletje op een vroeger tijdstip in te nemen (denk aan 19.00 uur wanneer je normaal gesproken rond 22.00 uur naar bed gaat). Dan werkt deze optimaal.

In minder voorkomende gevallen kan je als persoon ook moeite hebben met het afbreken van melatonine in je lichaam. Doordat het minder goed afbreekt, kan je overdag ook moeier zijn, wat de slaapproblemen vaak alleen verergert.

Heeft het nemen van een supplement bijwerkingen?

Over het algemeen is melatonine veilig te gebruiken voor iedereen. Er zijn echter een paar bijwerkingen waar je last van kan krijgen wanneer je hier teveel van neemt, of wanneer je er gevoelig voor bent. De volgende bijwerkingen komen zeer zelden voor, maar zijn wel handig om te weten[3]Apotheek.nl. (z.d.). Apotheek.nl. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.apotheek.nl/medicijnen/melatonine#wat-zijn-mogelijke-bijwerkingen:

  • Hoofdpijn, duizeligheid of een draaierig gevoel
  • Maag- en darmklachten
  • Slapeloosheid
  • Psychische klachten
  • Opvliegers
  • Huiduitslag of een droge huid
  • Spierkramp
  • Gewichtstoename
  • Meer moeten urineren
  • Overgevoeligheid voor melatonine
  • Hartkloppingen

Hoe werkt melatonine: Hoe zit het met supplementen innemen?

Wanneer je niet goed kan slapen, is het sowieso verstandig om eerst contact met je huisarts op te nemen. Die kan je wat vragen stellen over je nachtrust en dan ook adviseren om gebruik te maken van melatonine of andere slaapmiddelen. Het innemen van melatonine is vaak geen probleem, zeker bij een jetlag. Wel is het handig om te weten hoeveel je moet nemen en wanneer.

Allereerst is het ook belangrijk om te weten dat de producten die in de winkel verkocht worden ook daadwerkelijk de hoeveelheid melatonine bevatten als dat op de verpakking wordt aangegeven, blijkt uit onderzoek van de consumentenbond[4]Cammelbeeck, T. (2019, 29 oktober). 8 vragen over melatonine. Consumentenbond. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.consumentenbond.nl/vitamines-en-voedingssupplementen/melatonine.

Volgens hen kan je het beste 5 uur voordat je lichaam uit zichzelf het meeste aanmaakt een pilletje innemen. Dit is echter voor iedereen anders en vergt mogelijk wat oefening om uit te vinden wat de perfecte tijd is. Hoe het dus geen uur voor het slapen, dan heeft het weinig effect.

Ook raad de Consumentenbond om met een vrij lage dosis te beginnen. Vaak hebben mensen slechts een klein beetje nodig om het lichaam te ondersteunen. Gebruik je teveel, dan kan je daar overdag last van krijgen omdat het dan nog in je bloed zit. Begin dus met een lage dosis en bouw dat op wanneer het niet lijkt te werken. Gebruik melatonine echter nooit zomaar bij kleine kinderen zonder overleg met een arts. Je kan bij hen eerst beginnen met slaap liedjes om ze in slaap te krijgen.

*: Gezondheidsclaim goedgekeurd door de Europese Commissie (EFSA)

Referenties

Referenties
1 Zorg en Zekerheid. (z.d.). Artikel Melatonine als slaapmiddel. Zorgverzekeraar Zorg en Zekerheid. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.zorgenzekerheid.nl/zorg-regelen/gezondheid/relaxfocus/artikel-melatonine-als-slaapmiddel.htm
2 Van Dorp, A. (2018, 28 juni). 11 veelgestelde vragen over melatonine. Gezondheidsnet. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.gezondheidsnet.nl/slapen/11-veelgestelde-vragen-over-melatonine
3 Apotheek.nl. (z.d.). Apotheek.nl. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.apotheek.nl/medicijnen/melatonine#wat-zijn-mogelijke-bijwerkingen
4 Cammelbeeck, T. (2019, 29 oktober). 8 vragen over melatonine. Consumentenbond. Geraadpleegd op 30 mei 2022, van https://www.consumentenbond.nl/vitamines-en-voedingssupplementen/melatonine