In 2025 kampen steeds meer mensen met klachten die mogelijk verband houden met gluten. Denk aan buikpijn, vermoeidheid, huiduitslag of onverklaarbare vermoeidheid. Maar wat zijn nu veelvoorkomende glutenallergie symptomen en hoe herken je ze?
In dit artikel krijg je een actueel, compleet overzicht van de symptomen van gluten-gerelateerde aandoeningen, ondersteund door de nieuwste wetenschappelijke inzichten. Ook kijken we naar het verschil tussen coeliakie, glutenallergie en glutensensitiviteit.
Belangrijkste leerpunten van dit artikel:
- Glutenallergie is geen officiële medische diagnose, het gaat om dan om coeliakie, tarweallergie of NCGS.
- Coeliakie is een auto-immuunziekte en geen echte allergie voor gluten.
- Glutenallergie symptomen zijn o.a. vermoeidheid, maag- en darmklachten, hoofdpijn en huidproblemen.
- In 2025 zijn nieuwe coeliakie medicijnen in ontwikkeling zoals ZED1227 en TPM502.
- Medische begeleiding door een arts en diëtist zijn verstandig om een goede diagnose te stellen en tekorten te voorkomen.
De informatie in dit artikel is geschreven in samenwerking met voedingsexperts en (medisch) specialisten op het gebied van darmaandoeningen. De tips en adviezen zijn gecontroleerd op accuraatheid en zijn actueel voor 2025.
Wat is glutenallergie eigenlijk?
Veel mensen gebruiken termen als glutenallergie of glutenintolerantie door elkaar, maar medisch gezien betekenen ze verschillende dingen. Om klachten goed te kunnen herkennen en behandelen, is het belangrijk om het onderscheid te kennen tussen coeliakie, tarweallergie en niet-coeliakie glutensensitiviteit (NCGS).
1. Coeliakie (glutenintolerantie / auto-immuunziekte)
Bij coeliakie reageert het immuunsysteem op gluten met een auto-immuunreactie. Dat leidt tot beschadiging van de dunne darm, waardoor voedingstoffen niet goed worden opgenomen. Dit wordt ook wel een glutenintolerantie genoemd, maar het is belangrijk te begrijpen dat coeliakie géén intolerantie of allergie is. Het is namelijk een auto-immuunziekte [1].
2. Tarweallergie (echte glutenallergie)
Bij een tarweallergie reageert het lichaam met een directe allergische reactie op bepaalde eiwitten in tarwe, waaronder gluten. Dit kan leiden tot jeuk, benauwdheid, huiduitslag of zelfs anafylaxie. Dit is de enige vorm van wat je technisch een glutenallergie zou kunnen noemen, al gaat het hier om een allergie voor tarwe in het algemeen.
3. Niet-coeliakie glutensensitiviteit (NCGS)
Mensen met glutensensitiviteit of niet-coeliakie glutensensitiviteit (NCGS) ervaren klachten na het eten van gluten, maar testen negatief op coeliakie en tarweallergie. De precieze oorzaak is nog onduidelijk, maar mogelijk spelen andere stoffen in tarwe, zoals FODMAPs of ATIs, ook een rol [2].
Er is anno 2025 nog geen betrouwbare test voor deze vorm van gluten overgevoeligheid.
Video uitleg:
Vergelijkbare klachten als glutenallergie symptomen
Glutensensitiviteit heeft overeenkomstige symptomen als glutenallergie (ook wel coeliakie en glutenintolerantie genoemd). Ondanks dat je hiermee zeker veel ongemak kunt ervaren, zijn de uiteindelijke symptomen niet zo kwalijk als bij coeliakie.
Bij coeliakie treedt een ernstige auto-immuunziekte op, waarbij het spijsverteringsstelsel duidelijk beschadigd kan raken. Het immuunsysteem wordt dusdanig beïnvloed dat de patiënt steeds meer aandoeningen krijgt en niet tot nauwelijks herstel kan ondervinden.
Bij glutensensitiviteit treden er eveneens symptomen op die vergelijkbaar met glutenallergie zijn. Echter, zijn deze symptomen minder schadelijk voor het maagdarmkanaal en de weerstand.
Met andere woorden, glutensensitiviteit is minder gevaarlijk dan glutenallergie (coeliakie) of een tarweallergie. Met inzicht in de meest voorkomende glutenallergie symptomen en informatie over welke supplementen of voedingsmiddelen kunnen helpen, kun je zelf veel aan je herstel doen.
Glutenallergie symptomen herkennen: de 7 meestvoorkomende ongemakken
Voel je je vaak moe, opgeblazen of heb je vage darmklachten na het eten van brood of pasta? Veel mensen vermoeden dan een glutenallergie of glutenintolerantie. Maar wist je dat de symptomen van gluten-gerelateerde aandoeningen veel breder en soms totaal onverwacht zijn?
Van buikpijn tot huidproblemen en van migraine tot overgeven, klachten die ontstaan door gluteninname zijn veelzijdig én persoonsafhankelijk. Sommige mensen hebben direct hevige reacties, terwijl anderen jarenlang rondlopen met milde maar chronische klachten zonder dat ze de link met gluten leggen.
In de tabel hieronder zie je alle glutenallergie symptomen die regelmatig voorkomen. Daaronder leggen we de 7 meestvoorkomende klachten verder uit.
| Darm- en maagklachten | Andere klachten |
|---|---|
| Diarree of chronische verstopping | Chronische vermoeidheid |
| Opgeblazen gevoel / winderigheid | Hoofdpijn of migraine |
| Buikpijn of krampen | ‘Brain fog’ / concentratieproblemen |
| Misselijkheid of overgeven | Stemmingsstoornissen (depressie, angst) |
| Gewichtsverlies zonder duidelijke oorzaak | Gewrichtspijn of spierpijn |
| Vettige, stinkende of drijvende ontlasting (steatorroe) | Huidproblemen (eczeem, jeuk, uitslag) |
| Dermatitis herpetiformis (jeukende blaasjes bij coeliakie) | |
| Menstruatieproblemen / onvruchtbaarheid | |
| IJzertekort / bloedarmoede | |
| Osteoporose / botontkalking | |
| Tintelingen / gevoelloosheid in handen of voeten (neuropathie) |
1. Aanhoudende vermoeidheid
Aangezien vermoeidheid ook op andere aandoeningen kan wijzen, kan het lastig zijn om dit als één van de glutenallergie symptomen te herkennen.
Wanneer je je echter voortdurend oververmoeid voelt, kan dit zeker een duidelijke indicatie van glutenallergie zijn. Met name als het daadwerkelijk voor hinder in het dagelijks functioneren zorgt. Dit kan gerelateerd worden aan glutenallergie en glutensensitiviteit.
Het loont om dit in gedachten te houden, zodat je op zoek kunt gaan naar mogelijke oplossingen die verlichting kunnen geven aan de glutenallergie symptomen.
2. Misselijkheid na het eten van gluten
Veel mensen met een allergie voor gluten geven aan dat ze misselijkheid ervaren; met name na het consumeren van producten met gluten, kan misselijkheid snel en heftig optreden.
Als je misselijk wordt nadat je glutenhoudende producten geconsumeerd hebt, dan dien je zeker te denken aan glutenallergie. Deze kwaal kan namelijk geschaard worden onder de veelvoorkomende glutenallergie symptomen.
Door rekening te houden met je voedingspatroon en producten te vermijden die rijk aan gluten zijn, kun je de misselijkheid effectief bestrijden. Dit is de reden waarom inzicht en herkenning van glutenallergie zo heilzaam kan zijn voor de fysieke gezondheid.
3. Opgezwollen buik
Als je last hebt van glutenallergie, dan kan het voorkomen dat je een opgezwollen buik krijgt. Alhoewel dit uiteraard ook het gevolg kan zijn van te veel eten, zul je bij een glutenallergie merken dat je willekeurig een opgezwollen buik krijgt.
Een opgeblazen gevoel of een buik vol gasvorming zijn dus mogelijk het gevolg van een allergie voor gluten en vormen daarmee één van de meest kenmerkende glutenallergie symptomen.
Een duidelijk teken dus dat er iets niet helemaal goed gaat in je darmstelsel en er een overgevoelige reactie optreedt naar aanleiding van het eten van gluten. Als je vaak last hebt van een opgezwollen buik, kan het verstsandig zijn om je door een medisch specialist te laten testen op glutensensitiviteit dan wel coeliakie.
4. Buikpijn als glutenallergie symptoom
Als er sprake is van een allergie voor gluten, kan het voorkomen dat je regelmatig last hebt van duidelijk voelbare buikpijn. Veelal is hier niet direct een andere reden voor te bedenken, dan het eten van voeding waar gluten in zitten.
Zeker 83% van alle mensen met glutenallergie geeft aan dat ze pijn in hun buik ervaren, nadat ze glutenrijke voeding hebben gegeten.
Daarmee vormt buikpijn dus zeker één van de meest kenmerkende glutenallergie symptomen. Wanneer je hier rekening mee houdt, kun je jouw voeding aanpassen om buikpijn te vermijden.
5. Diarree en constipatie
Eén van de meest overduidelijke glutenallergie symptomen is, wanneer er naar de stoelgang gekeken wordt, een afwisselend spel van diarree en constipatie. Als je op regelmatige basis last hebt van dergelijke klachten, dan kan het een duidelijke indicatie zijn dat je niet goed tegen gluten kunt.
Een overgevoeligheid voor voeding dat met gluten is verrijkt, wordt zichtbaar zodra het door de maag en de darmen verwerkt wordt. Bij coeliakie of tarweallergieën zal dit hoogstwaarschijnlijk één van de eerste symptomen zijn die merkbaar worden.
Bij glutensensitiviteit is de stoelgang vaak ook niet optimaal, maar vormt het niet een direct gevaar voor de gezondheid zoals dat wel het geval is bij glutenallergie en tarweallergieën.
6. Hoofdpijn als coeliakie symptoom
Als je regelmatig hoofdpijn ervaart, kan dit eveneens wijzen op glutenallergie. Vaak treedt er hoofdpijn op binnen een half uur tot een uur na het eten van voeding met gluten.
Dit kan resulteren in lichte hoofdpijn, maar kan daarnaast uitmonden in heuse migraineaanvallen.
Het wordt dan bovendien lastig om nog goed te zien en je kunt pijn ervaren rondom de ogen. Een vervelend glutenallergie symptoom dat zeker te behandelen is, door het aanpassen van je eetpatroon.
Het is immers vervelend om elke keer na een maaltijd uitgeteld te zijn wegens hoofdpijn of migraine. Vermijd je gluten en heb je nog steeds last van migraine? Dan kun je alsmede overwegen om, naast het mijden van glutenbevattende producten, migraine medicatie die natuurlijk is te gebruiken.
7. Aanvullende glutenallergie symptomen
Alhoewel de eerdergenoemde symptomen meer gebruikelijk zijn bij glutenallergie, zijn er zeker nog andere klachten. Deze dragen eveneens bij aan het vaststellen van een duidelijke diagnose.
Zo kun je, wanneer je te kampen hebt met glutenallergie, spier- of gewrichtspijnen ervaren, verward, onrustig of zelfs depressief raken, of bloedarmoede oplopen. Uiteraard is het verstandig om ernstigere aandoeningen uit te sluiten, door dit te laten onderzoeken door een medisch specialist.
Zowel een simpele bloedtest als een biopt (onderzoek van de darmwand) kunnen uitwijzen of er inderdaad sprake is van glutenallergie. Uiteraard kun je zelf ook testen, door gluten uit je dieet te halen en te zien hoe je lichaam hierop reageert.
Aangeraden wordt om dit laatste wel in overleg met een vakkundige diëtist te doen, zodat je geen voedingstekorten oploopt.
Voedingspatroon aanpassen ter bestrijding van glutenallergie symptomen
Zodra jij en een medisch specialist hebben vastgesteld dat een glutenallergie daadwerkelijk ten grondslag aan de glutenallergie symptomen ligt, kun je jouw dieet aanpassen.
Er zijn daarbij enkele voedingsmiddelen die je beter kunt vermijden. Uiteraard zullen alle glutenrijke producten, zoals tarwe of spelt, rogge, gerst en biergist achterwege gelaten moeten worden.
Om dit proces daarnaast compleet te maken, zul je tevens pasta, brood, noodles, crackers, ontbijtgranen, pannenkoeken, wafels, gebak en verschillende soorten dranken moeten vermijden.
Zo zullen er veel producten die uit je dieet zullen verwijderen. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel lekkere én gezonde glutenvrije opties beschikbaar die je kunt kopen in een reformzaak of in de supermarkt.
Langzaam afbouwen van glutenrijke producten
Als je merkt dat je intolerant voor gluten bent (en dus geen glutenallergie hebt), kun je beginnen met het afbouwen van je inname aan glutenrijke producten. Door geleidelijk glutenbevattende levensmiddelen door andere, glutenvrije producten te vervangen, gaat dit soepel en eenvoudig.
Deze benadering zal bovendien een stuk eenvoudiger zijn, dan wanneer je in één keer alles vermijdt waar gluten in zit. Dit is logischerwijs persoonlijk, wellicht heb je er geen moeite mee om in één keer alle glutenbevattende producten te vermijden.
Je kunt met een geleidelijke transitie ook gemakkelijker achterhalen hoeveel gluten je kunt verdragen, zonder te veel last te hebben van glutenallergie symptomen. Uiteraard is duidelijk advies van een behandelend arts hierbij wenselijk en draagt dit bij aan verstandige voedingskeuzes.
Glutenallergie medicatie in 2025
Wil jij die vervelende glutenallergie symptomen bestrijden? Voor mensen met coeliakie is een strikt glutenvrij dieet nog altijd de enige bewezen effectieve behandeling. Gluten vermijden betekent meer dan geen brood of pasta eten: ook verborgen gluten in sauzen, soepen, medicijnen en cosmetica kunnen schade veroorzaken.
In 2025 zijn er echter veelbelovende ontwikkelingen op het gebied van medicijnen tegen coeliakie. Deze medicatie kan helpen om de glutenallergie symptomen te verminderen of helemaal voorkomen.
1. ZED1227 – enzymremmer tegen glutenschade
ZED1227 is een experimenteel geneesmiddel dat de werking remt van het enzym transglutaminase 2 (TG2), een sleutelspeler in de immuunreactie op gluten bij coeliakie.
- Het middel blokkeert de activatie van het immuunsysteem zodra gluten het lichaam binnendringt [3,4].
- Klinische studies (fase 2 en 3) tonen aan dat ZED1227 de darmwand beschermt tegen schade, zelfs wanneer per ongeluk een kleine hoeveelheid gluten wordt gegeten [5].
- Het wordt oraal ingenomen vóór de maaltijd.
2. TPM502 – immuuntherapie gericht op tolerantie
TPM502 is een innovatieve T-celtherapie die probeert de immuunreactie tegen gluten blijvend te veranderen.
- Het richt zich op het hertrainen van het immuunsysteem, zodat het gluten als onschadelijk leert herkennen.
- Het middel wordt via injecties toegediend in gesuperviseerde omgevingen.
- In vroege studies blijkt TPM502 de intensiteit van de immuunreactie op gluten significant te verminderen [6].
Wanneer moet je naar de huisarts?
Ga naar de huisarts als je:
- Langdurige buikklachten hebt
- Vermoeid blijft zonder duidelijke oorzaak
- Onverklaarbaar gewicht verliest
- Tekorten hebt (bijv. ijzer, vitamine B12)
- Huiduitslag hebt die je niet kan verklaren
- Gluten of tarwe vermijdt en klachten terugkeren bij herintroductie
Conclusie over coeliakie en bijbehorende klachten
In 2025 begrijpen we gluten-gerelateerde aandoeningen beter dan ooit. Of het nu gaat om coeliakie, tarweallergie of glutensensitiviteit: de juiste diagnose is belangrijk voor effectieve behandeling. Veelvoorkomende glutenallergie symptomen zijn o.a. vermoeidheid, buikpijn, diarree, hoofdpijn en huiduitslag.
Een glutenvrij dieet blijft bij coeliakie de basis, maar nieuwe medicatie zoals ZED1227 en TPM502 bieden hoop op meer vrijheid en bescherming. Heb je klachten die kunnen wijzen op glutenintolerantie? Laat je dan goed onderzoeken en begeleid je aanpak samen met een arts of diëtist.
Wetenschappelijke bronnen
Onderstaande externe wetenschappelijke bronnen hebben geholpen bij het schrijven van dit artikel, inclusief recente aanvullingen en updates uit 2025.
- de Graaf MCG, Lawton CL, Croden F, Smolinska A, Winkens B, Hesselink MAM, van Rooy G, Weegels PL, Shewry PR, Houghton LA, Witteman BJM, Keszthelyi D, Brouns FJPH, Dye L, Jonkers DMAE. The effect of expectancy versus actual gluten intake on gastrointestinal and extra-intestinal symptoms in non-coeliac gluten sensitivity: a randomised, double-blind, placebo-controlled, international, multicentre study. Lancet Gastroenterol Hepatol. 2024 Feb;9(2):110-123. doi: 10.1016/S2468-1253(23)00317-5. Epub 2023 Nov 28. Erratum in: Lancet Gastroenterol Hepatol. 2024 Mar;9(3):e8. doi: 10.1016/S2468-1253(24)00014-1. PMID: 38040019.
- Serena G, D’Avino P, Fasano A. Celiac Disease and Non-celiac Wheat Sensitivity: State of Art of Non-dietary Therapies. Front Nutr. 2020 Sep 8;7:152. doi: 10.3389/fnut.2020.00152. PMID: 33015123; PMCID: PMC7506149.
- Büchold C, Hils M, Gerlach U, Weber J, Pelzer C, Heil A, Aeschlimann D, Pasternack R. Features of ZED1227: The First-In-Class Tissue Transglutaminase Inhibitor Undergoing Clinical Evaluation for the Treatment of Celiac Disease. Cells. 2022 May 17;11(10):1667. doi: 10.3390/cells11101667. PMID: 35626704; PMCID: PMC9139979.
- Dotsenko, V., Tewes, B., Hils, M. et al. Transcriptomic analysis of intestine following administration of a transglutaminase 2 inhibitor to prevent gluten-induced intestinal damage in celiac disease. Nat Immunol 25, 1218–1230 (2024). https://doi.org/10.1038/s41590-024-01867-0
- Schuppan D, Mäki M, Lundin KEA, Isola J, Friesing-Sosnik T, Taavela J, Popp A, Koskenpato J, Langhorst J, Hovde Ø, Lähdeaho ML, Fusco S, Schumann M, Török HP, Kupcinskas J, Zopf Y, Lohse AW, Scheinin M, Kull K, Biedermann L, Byrnes V, Stallmach A, Jahnsen J, Zeitz J, Mohrbacher R, Greinwald R; CEC-3 Trial Group. A Randomized Trial of a Transglutaminase 2 Inhibitor for Celiac Disease. N Engl J Med. 2021 Jul 1;385(1):35-45. doi: 10.1056/NEJMoa2032441. PMID: 34192430.
- https://topas-therapeutics.com/topas-therapeutics-tpm502-achieves-gluten-specific-tolerance-induction-positive-safety-profile-in-phase-2a-trial-in-celiac-disease-patients/
Veelgestelde vragen over glutenallergie symptomen
Wat zijn de symptomen van coeliakie?
De symptomen van coeliakie kunnen variëren, maar de meest voorkomende klachten zijn buikpijn, diarree, gewichtsverlies en vermoeidheid.
Hoe wordt coeliakie gediagnosticeerd?
De diagnose van coeliakie wordt gesteld door het uitvoeren van bloedonderzoek om te controleren op antistoffen en vervolgens een darmonderzoek (endoscopie) om het darmslijmvlies te bekijken op eventuele schade.
Wat zijn de verschillen tussen coeliakie en glutenintolerantie?
Coeliakie is een auto-immuunziekte waarbij de aanwezigheid van gluten leidt tot beschadiging van de dunne darm, terwijl glutenintolerantie een algemene term is voor een verzameling symptomen die optreden na het consumeren van gluten, zonder dat er sprake is van auto-immuunreactie.
Wat zijn de meest voorkomende darmklachten bij coeliakie?
De meest voorkomende darmklachten bij coeliakie zijn buikpijn, diarree, winderigheid en een opgeblazen gevoel.
Kan coeliakie op elke leeftijd voorkomen?
Ja, coeliakie kan op elke leeftijd voorkomen, van jonge kinderen tot volwassenen.
Zijn er glutenvrije producten beschikbaar voor mensen met coeliakie?
Ja, er zijn diverse glutenvrije producten beschikbaar die mensen met coeliakie kunnen eten, zoals glutenvrij brood, pasta en meel.
Wat is de oorzaak van glutenintolerantie?
Glutenintolerantie wordt veroorzaakt door een abnormale reactie op de aanwezigheid van gluten, een eiwit dat voorkomt in tarwe, gerst en rogge.
Hoe ziet een glutenvrij dieet eruit?
Een glutenvrij dieet houdt in dat alle producten die gluten bevatten, zoals tarwe, gerst en rogge, vermeden worden, en dat er gekozen wordt voor voedingsmiddelen die naturel glutenvrij zijn, zoals rijst, maïs en aardappelen.
Zijn psychische klachten ook voorkomende symptomen bij coeliakie?
Ja, psychische klachten zoals depressie en angst kunnen ook voorkomen bij mensen met coeliakie als gevolg van de invloed van de aandoening op het lichaam en het dagelijks leven.
Is er een behandeling voor coeliakie?
De enige behandeling voor coeliakie is het volgen van een strikt glutenvrij dieet, levenslang. Dit dieet is essentieel om de symptomen te verlichten en schade aan de dunne darm te voorkomen.
Kun je coeliakie hebben zonder klachten?
Ja. Dit heet ‘silent’ of stille coeliakie. Je hebt dan geen zichtbare klachten, maar wél ontstekingen en beschadiging van de darm. Het wordt vaak ontdekt via bloedonderzoek of als gevolg van tekorten zoals bloedarmoede of osteoporose.
Zijn er medicijnen tegen coeliakie?
Er zijn er experimentele medicijnen in ontwikkeling zoals ZED1227, dat het immuunsysteem beschermt bij per ongeluk gluten binnenkrijgen. Ook TPM502 probeert het lichaam tolerant te maken voor gluten. Deze middelen vervangen het glutenvrije dieet nog niet, maar bieden hoop voor de toekomst.
