Wat is een somber gevoel?

een somber gevoel kan erg naar zijn

Somberheid is een emotie met symtomen en kenmerken die overeenkomen met die van depressie en/of verdriet. Somberheid is vaak een reactie op een situatie of gebeurtenis terwijl depressie ook uit het niets kan ontstaan. In het geval van een somber gevoel in de winter, kan dit te maken hebben met het weer. Somberheid kan je herkennen aan de volgende kenmerken:

  • Het idee hebben dat je in een dipje zit
  • Je veel zorgen maken om (kleine) dingen
  • Moeite met concentreren
  • Veranderingen in eetlust
  • Prikkelbaar zijn
  • Veranderingen in het slaappatroon
  • Minder zin hebben in het uitvoeren van leuke activiteiten

In tegenstelling tot depressie, is somberheid vaak maar van korte duur. Ook wanneer je er meerdere dagen last van hebt, zullen er momenten zijn waarop je je even iets beter voelt. Wanneer je sombere gevoel juist langdurig blijft aanhouden, is er mogelijk sprake van Seasonal Affective Disorder (SAD), oftewel winterdepressie (H. Oginska, K Oginska-Bruchal., 2014). Je mentale gesteldheid is van invloed op je fysieke gezondheid, dus het is belangrijk om dat snel aan te pakken.

Waarom hebben we meer last van somberheid in de winter?

Ongeveer 3 op de 100 mensen in Nederland hebben jaarlijks last van somberheid en winterdepressie. Vooral vrouwen hebben hier sneller last van. Dit heeft voornamelijk te maken met de hoeveelheid zonlicht per dag (Winterdepressie: Over de ziekte, z.d.). In de winter zijn de dagen korter en kouder. Hierdoor komen we minder buiten, en wanneer we dat doen, krijgen we minder zonlicht binnen.

Het stofje melatonine, dat in je hersenen je slaap-waak ritme beïnvloed, raakt hierdoor in de war waardoor je je al snel slaperig en/of vermoeid voelt overdag. Als een gevolg daarvan kan je je somber gaan voelen.

Wat kan je doen tegen een somber gevoel?

een daglichtlamp kan helpen bij somberheid in de winter

Gelukkig is een somber gevoel niet onbehandelbaar. Ook winterdepressie is goed te behandelen met de juiste middelen en hulp. Heb je veel last van somberheid, zoek dan contact met een professional die je kan helpen bij het verwerken van deze gevoelens. Via je huisarts kan je makkelijk in contact komen met de juiste persoon. Hieronder hebben we een aantal dingen opgeschreven die je zelf kan uitvoeren.

1. Eet de juiste voeding

Voeding speelt een grote rol in ons leven. Het heeft niet alleen invloed op onze fysieke gezondheid, maar ook op onze mentale gesteldheid. Door gevarieerd en gebalanceerd te eten, help je je lichaam. Zo blijkt uit een onderzoek dat mensen met hogere gehalten aan omega vetzuren, minder snel last hadden van somberheidsklachten (University of Pittsburgh Medical Center, 2006).

2. Gebruik een daglichtlamp

Doordat we minder zonlicht binnenkrijgen in de winter, kan een daglichtlamp een groot verschil maken. Deze lamp imiteert namelijk natuurlijk zonlicht, waardoor je lichaam minder melatonine zal produceren. Uit onderzoek (P.D. Campbell et al., 2017) is gebleken dat het gebruik van licht therapie bij (winter)depressie veelbelovende resultaten gaf.

3. Praat erover

Hoewel het soms makkelijker gezegd dan gedaan is, kan erover praten ook goed helpen wanneer je last hebt van somberheid. Zeker wanneer je pas recent last hebt van somberheid, helpt het wanneer je je gevoelens en frustraties bij iemand kwijt kan. Wanneer diegene zelf ook ervaring heeft met sombere gevoelens, kunnen ze jou daarin steunen. Merk je dat je al langer last hebt van somberheid en dat het op depressie begint te lijken? Dan is praten met een professional mogelijk een beter idee.

4. Tips bij een somber gevoel: volg een slaap routine

Hoewel je misschien de neiging hebt om extra dutjes te doen overdag, is het beter voor je om een vaste slaaproutine te volgen. Door rond dezelfde tijden naar bed te gaan en op te staan, weet je lichaam wat die kan verwachten en zal je minder snel last hebben van vermoeidheid overdag. Ben je overdag toch erg moe? Doe dan een kort dutje, maar doe dit niet te laat op de dag.

Heb je het idee dat een persoon in je omgeving last heeft van somberheid of winterdepressie, spreek ze dan aan. Leer ook hoe je depressie bij anderen kan herkennen.

Bronvermelding

  1. Campbell, P.D., Miller, A.M., & Woesner, M.E. (2017). Bright Light Therapy: Seasonal Affective Disorder and Beyond. The Einstein journal of biology and medicine : EJBM, 32, E13-E25. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6746555/
  2. Halszka Oginska & Katarzyna Oginska-Bruchal(2014)Chronotype and personality factors of predisposition to seasonal affective disorder,Chronobiology International,31:4,523-531,DOI: 10.3109/07420528.2013.874355
  3. University of Pittsburgh Medical Center. (2006, March 4). Omega 3 Fatty Acids Influence Mood, Impulsivity And Personality, Study Indicates. ScienceDaily. Retrieved February 17, 2022 from www.sciencedaily.com/releases/2006/03/060303205050.htm
  4. Winterdepressie: Over de ziekte. (z.d.). UMCG. Geraadpleegd op 18 februari 2022, van https://www.umcg.nl/-/winterdepressie-over-de-ziekte