Wat zijn aminozuren en welke heb je nodig binnen je lichaam?

Wat zijn aminozuren?

Aminozuren zijn organische verbindingen die onder andere bestaan uit carboxygroepen en aminegroepen. Er bestaan, in de natuur, wel zo’n 500 verschillende soorten aminozuren met elk hun eigen opbouw. In ons menselijk lichaam, hebben we er echter 22 van deze 500 nodig. Deze worden ook wel de fundamentele aminozuren genoemd. Ze bevinden zich in de eiwitten in ons lichaam en deze worden, tijdens het verteringsproces, vrijgemaakt met hulp van enzymen[1]Wikipedia-bijdragers. (2022, 10 juni). Aminozuur. Wikipedia. Geraadpleegd op 3 augustus 2022, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Aminozuur. 

De aminozuren die vrijkomen bij het oplossen van de eiwitten, kan ons lichaam dan weer gebruiken voor het opbouwen van andere eiwitten. Ons lichaam is in staat om zelf een aantal aminozuren aan te maken, maar anderen moeten we uit onze voeding halen. Deze noemen we dan essentiële aminozuren. Volwassen mensen hebben over het algemeen 9 essentiële aminozuren nodig uit onze voeding:

• lysine
• tryptofaan
• fenylalanine
• leucine
• isoleucine
• threonine
• methionine
• histidine
• valine

Je kan deze essentiële aminozuren vinden in verschillende eiwitrijke producten zoals vlees, vis, gevogelte, eieren en melkproducten. Door af te wisselen met deze producten, krijg je vanzelf verschillende zuren binnen. De niet-essentiële aminozuren die ons lichaam zelf kan aanmaken, worden in de lever gemaakt. Dit proces noemen we transaminering. 

Wat doen aminozuren in je lichaam?

Omdat aminozuren de bouwstenen vormen van de eiwitten in je lichaam, zijn deze essentieel voor de gezondheid van je lichaam. Eiwitten ondersteunen namelijk meerdere functies en prestaties en helpen daarbij ook bij het herstel en de groei van je spieren. Wanneer je aminozuren tekort komt, merk je dit vaak al snel aan je spieren. 

Elke soort aminozuren hebben weer andere functies waarmee zij je lichaam ondersteunen. We zullen een vijftal bekende aminozuren uitschrijven met hun werking en waar je deze variant in kan vinden.

1. Tryptofaan

Tryptofaan is de voorloper van vitamine B3, HTP-5, sertonine en melatonine. Dit aminozuur komt van nature voor in haver, chocolade, gedroogd fruit, cottage cheese, melk en pinda’s. Het draagt bij aan de productie van serotonine en melatonine en het ondersteunt mogelijk de werking van het zenuwstelsel[2]L-Tryptofaan | Stichting OrthoKennis. (z.d.). Copyright © Orthokennis – All rights reserved. Geraadpleegd op 3 augustus 2022, van https://www.orthokennis.nl/nutrienten/l-tryptofaan.

2. Aminozuren: Fenylalanine

Fenylalanine is nodig bij de productie van neurotransmitters zoals dopamine, adrenaline en nodrenaline. Het draagt daarbij bij aan een goede gemoedstoestand en een heldere geest[3]Fenylalanine. (z.d.). IVG-info.nl. Geraadpleegd op 3 augustus 2022, van https://www.ivg-info.nl/voedingssupplementen/fenylalanine/. Het komt van nature vooral voor in vlees, vis en eieren. Ook kan je het verkrijgen uit dierlijke melkproducten zoals yoghurt en kaas. 

3. Arginine

Je lichaam is zelf in staat om arginine te maken, maar heeft het ook nodig uit voeding. Daarom is dit aminozuur semi-essentieel. Het ondersteunt de normale bloedcirculatie en het draagt bij aan een normale celdeling. Daarnaast ondersteunt het de weerstand. Je kan dit aminozuur het beste uit dierlijke vleesproducten halen, zoals rood vlees[4]Arginine. (z.d.). IVG-info.nl Geraadpleegd op 3 augustus 2022, van https://www.ivg-info.nl/voedingssupplementen/arginine/. 

4. BCAA

Deze naam ken je vast wel van verschillende sportsupplementen. BCAA staat voor branched-chain amino acids. Dit is een combinatie van drie verschillende aminozuren: leucine, isoleucine en valine. Dit zijn bovendien ook drie essentiële aminozuren. Er is nog weinig onderzoek gedaan naar BCAA’s, maar tot nu toe lijkt het erop te wijzen dat ze goed zijn voor je spieren en duursporters kunnen ondersteunen. Je vindt ze onder andere in vleesproducten, paddenstoelen, granen en dierlijke melkproducten.

5. Theanine

Theanine komt vooral voor in theebladeren en het is, in tegenstelling tot andere aminozuren, niet betrokken bij het opbouwen van lichaamseiwitten. Daarentegen wordt het juist gebruikt als ontspanningsmiddel. Theanine draagt namelijk bij aan een goede nachtrust, helpt het concentratievermogen en kan menstruatieklachten verlichten. Je haalt dit aminozuur voornamelijk uit groene, zwarte en witte thee[5]L-Theanine. (z.d.). IVG-info.nl. Geraadpleegd op 3 augustus 2022, van https://www.ivg-info.nl/voedingssupplementen/l-theanine/.

Heb ik aminozuren supplementen nodig?

Wanneer je gevarieerd en gebalanceerd eet, heb je in principe geen supplementen nodig om je essentiële aminozuren aan te vullen. Sport je veel of krijg je niet de juiste voeding binnen? Dan kan je, in overleg met een arts, kijken naar welke soort aminozuren je moet supplementeren bij je dagelijkse dieet. Zo krijg je namelijk voldoende stoffen binnen die je lichaam ondersteunen. 

Leer hier meer over aminozuren